Chương : 68
Albrecht Durer.
Vừa vội vã theo Langdon băng qua tầng hầm Toà nhà Adams, Katherine vừa cố gắng chắp ghép các đầu mối. Chữ D, là Albrecht Durer - Điêu khắc gia kiêm hoạ sĩ người Đức nổi tiếng thế kỷ XVI này là một trong những nghệ sĩ mà Peter yêu thích, Katherine ít nhiều cũng biết đến các tác phẩm của ông. Dù vậy, cô vẫn không suy đoán được Durer có tác dụng gì trong trường hợp này, chưa kể ông đã qua đời hơn bốn trăm năm rồi.
Tác phẩm của Durer khá hoàn hảo về mặt biểu tượng, - Langdon giải thích khi họ men theo một lối đi nhỏ gắn các biển đề LỐI RA - Có thể coi ông ấy như một tư duy Phục hưng tột bậc, một nghệ sĩ, một triết gia, một nhà giả kim, và một người học trò trọn đời theo đuổi những Bí mật cổ xưa. Cho đến giờ, chưa có ai thực sự hiểu được những thông điệp ẩn giấu trong nghệ thuật của Durer.
- Có thể thế - Katherine nói - Nhưng cụm từ 1514 Albrecht Durer hướng dẫn ra sao về cách giải mã kim tự tháp?
Họ tới một cánh cửa khoá chặt và Langdon sử dụng thẻ của Bellamy để đi qua.
- Con số 1514 chỉ cho chúng ta một tác phẩm rất cụ thể của Durer, - Langdon nói trong lúc bước vội vã lên cầu thang. Họ tiến vào một hành lang rộng. Langdon đưa mắt nhìn quanh và trỏ sang trái - Lối này!
Họ lại tiếp tục rảo bước.
Thực tế, Albrecht Durer giấu con số 1514 trong bức Melencolia I, tác phẩm nghệ thuật bí ẩn nhất của ông, hoàn thành năm 1514. Nó được coi là tác phẩm khai sáng trường phái Phục hưng Bắc Âu.
Peter đã từng cho Katherine xem bức Melencolia I. Trong một cuốn sách cổ về chủ nghĩa thần bí, nhưng cô không thể nhớ ra con số 1514 giấu ở chỗ nào.
- Chắc chị cũng biết. - Langdon nói, giọng đầy hào hứng - bức Melencolia I mô tả sự phấn đấu của con người nhằm hiểu được những Bí mật cổ xưa. Chủ nghĩa thần bí trong Melencolia phức tạp đến nỗi so với nó, nghệ thuật của Leonardo da Vinci cũng trở nên quá lộ liễu.
Ketherine đột ngột dừng phắt lại, quay nhìn Langdon.
- Anh Robert, bức MelencoliaI hiện hữu ngay ở Washington này. Nó được treo tại Phòng trưng bày Quốc gia.
- Vâng - Langdon mỉm cười - và có gì đó mách bảo tôi rằng đây không phải là sự trùng hợp. Giờ này phòng trưng bày đóng cửa rồi, nhưng tôi quen người quản lý và…
- Thôi đi Robert, tôi biết chuyện gì sẽ xảy ra khi anh đến bảo tàng - Katherine đi vượt lên, đến gần một chiếc máy tính đặt trên bàn kê trong góc tường gần đó.
Langdon bước theo, vẻ không vui lắm.
- Hãy làm theo cách đơn giản hơn.
Giáo sư Langdon, người rất sành nghệ thuật, rõ ràng cảm thấy khổ tâm khi nguyên tác đang ở ngay trong gang tấc mà phải sử dụng Internet để xem. Katherine bước ra sau bàn và bật máy tính. Khi máy hoạt động, một vấn đề khác lại nảy sinh.
- Không có biểu tượng tìm kiếm rồi.
- Đây là mạng thư viện nội bộ mà, - Langdon trỏ một biểu tượng ngay trên màn hình nền - Thử cái này xem.
Katherine bấm vào biểu tượng có ghi SƯU TẬP SỐ HOÁ. Máy tính truy cập vào một màn hình mới, và Langdon lại trỏ tiếp.
Katherine bấm vào biểu tượng anh chọn: SƯU TẬP BẢN IN ĐẸP. - Màn hình lại thay đổi.
BẢN IN ĐẸP: TÌM KIẾM.
Gõ cụm "Albrecht Durer" vào xem.
Katherine nhập tên và bấm phím tìm. Chỉ vài giây sau, màn hình bắt đầu hiển thị một loạt ảnh nhỏ, cho thấy nhiều tác phẩm khá gần gũi về phong cách, cùng một kiểu điêu khắc đen trắng phức tạp. Rõ ràng Durer đã thực hiện hàng chục bản khắc tương tự nhau.
Katherine lướt qua danh sách tác phẩm nghệ thuật sắp xếp theo thứ tự chữ cái.
Adam và Eve
Bốn kỵ sĩ thành Apocalypse
Bữa tiệc Ly
Jesus chịu nạn
Phản Chúa
Nhìn những tiêu đề đầy tính chất Thiên Chúa giáo, Katherine nhớ ra rằng Durer từng thực hành Chủ nghĩa Cơ Đốc thần bí, một sự kết hợp giữa Thiên Chúa giáo sơ khai, thuật giả kim, thiên văn học và khoa học.
Khoa học…
Hình ảnh phòng thí nghiệm ngùn ngụt cháy ập vào tâm trí Katherine. Suốt từ lúc trốn chạy, cô chưa có lấy một phút bình tâm để suy xét từng chi tiết, nhưng lúc này đầu óc cô dồn hết về người trợ lý của mình, Trish. Hy vọng cô ấy thoát nạn.
Langdon đang nói gì đó về tác phẩm Bữa tiệc Ly của Durer, nhưng Katherine nghe rất lơ đễnh. Cô vừa nhìn thấy đường dẫn tới bức tranh Melencolia I Cô bấm chuột, màn hình chuyển sang những thông tin tổng quát.
Melencoha I
Alrecht Durer
(vẽ khắc trên giấy sần)
Bộ sưu tập Rosenwald
Phòng trưng bày Nghệ thuật Quốc gia Washington D.C.
Katherine kéo xuống dưới, một bức hình số hoá với độ phân giải cao hiện ra, phô bày kiệt tác Durer với tất cả vẻ lộng lẫy của nó.
Katherine ngẩn ngơ ngắm tác phẩm, hầu như quên bẵng nó kỳ lạ ra sao.
Langdon cười thông cảm.
- Tôi đã nói mà, nó rất khó hiểu.
Bức Melencolia I diễn tả một nhân vật với đôi cánh lớn đang trong tư thế suy ngẫm, ngồi đằng trước một toà nhà bằng đá, xung quanh là cả đống tạp nham những đồ vật kỳ lạ: chiếc cân đĩa, con chó gầy giơ xương, dụng cụ thợ mộc, đồng hồ cát, vài khối đá góc cạnh, một cái chuông, một tiểu thiên thần, một thanh kiếm và một cái thang.
Katherine mang máng nhớ ra Peter đã từng nói với cô rằng nhân vật có cánh là thể hiện cho "con người thiên tài" - một nhà tư tưởng vĩ đại tay chống cằm, vẻ rất phiền muộn vì không thể đạt tới sự khai sáng. Xung quanh thiên tài là tất cả những biểu tượng cho khả năng hiểu biết: nào là khoa học, toán học, triết học, tự nhiên, hình học, và thậm trí là nghề mộc… nhưng vẫn không thể leo lên chiếc thang để đạt tới sự khai sáng đích thực. Thậm chí con người thiên tài cũng gặp khó khăn trong việc lĩnh hội những Bí mật cổ xưa.
- Về mặt biểu tượng, tác phẩm này biểu hiện sự nỗ lực bất thành của nhân loại trong việc biến đổi tri thức con người thành sức mạnh thần thánh. Theo thuật ngữ giả kim thì nó thể hiện sự bất lực của chúng ta trong việc biến chì thành vàng - Langdon lên tiếng.
- Không phải là một thông điệp mang tính động viên - Katherine tán thành. Cô vẫn chưa nhìn thấy con số 1514 mà Langdon nói đến - Vậy thì nó giúp gì cho ta chứ?
- Trật tự trong hỗn loạn, - Langdon nhách miệng cười - Đúng như anh trai chị đã nói.
Anh thò tay vào túi, rút ra ma trận chữ cái sao chép từ bức mật mã Tam điểm.
- Hiện thời thì sơ đồ này vô nghĩa - Anh trải tờ giấy ra bàn.
Katherine chăm chú nhìn sơ đồ. Tuyệt nhiên không thấy ý nghĩa gì.
- Nhưng Durer sẽ thay đổi nó.
- Bằng cách nào?
- Bằng nghệ thuật giả kim dưới dạng ngôn ngữ - Langdon trỏ lên màn hình máy tính - Hãy quan sát thật kỹ nhé. Trong kiệt tác này có ẩn giấu một thứ giúp cho 16 chữ cái của chúng ta trở nên ý nghĩa - Anh chờ đợi - Chị đã nhìn ra chưa? Hãy tìm con số 1514 đi.
Katherine chẳng mảy may hứng thú với trò chơi lớp học.
- Tôi không thấy gì cả… quả cầu, cái thang, con dao, khối đá nhiều cạnh, cái cân? Tôi chào thua.
- Nhìn này! Ở phần nền ấy. Khắc trên toà nhà sau lưng thiên thần. Bên dưới quả chuông. Durer đã đục một hình vuông đầy những con số.
Giờ thì Katherine đã nhìn thấy hình vuông gồm nhiều con số, trong đó có số 1514.
- Katherine, hình vuông đó chính là chìa khoá để giải mã kim tự tháp đấy!
Cô nhìn anh đầy kinh ngạc.
- Đây không phải là hình vuông thông thường - Langdon cười rất tươi - Thưa cô Solomon, đó là một ma phương.
Vừa vội vã theo Langdon băng qua tầng hầm Toà nhà Adams, Katherine vừa cố gắng chắp ghép các đầu mối. Chữ D, là Albrecht Durer - Điêu khắc gia kiêm hoạ sĩ người Đức nổi tiếng thế kỷ XVI này là một trong những nghệ sĩ mà Peter yêu thích, Katherine ít nhiều cũng biết đến các tác phẩm của ông. Dù vậy, cô vẫn không suy đoán được Durer có tác dụng gì trong trường hợp này, chưa kể ông đã qua đời hơn bốn trăm năm rồi.
Tác phẩm của Durer khá hoàn hảo về mặt biểu tượng, - Langdon giải thích khi họ men theo một lối đi nhỏ gắn các biển đề LỐI RA - Có thể coi ông ấy như một tư duy Phục hưng tột bậc, một nghệ sĩ, một triết gia, một nhà giả kim, và một người học trò trọn đời theo đuổi những Bí mật cổ xưa. Cho đến giờ, chưa có ai thực sự hiểu được những thông điệp ẩn giấu trong nghệ thuật của Durer.
- Có thể thế - Katherine nói - Nhưng cụm từ 1514 Albrecht Durer hướng dẫn ra sao về cách giải mã kim tự tháp?
Họ tới một cánh cửa khoá chặt và Langdon sử dụng thẻ của Bellamy để đi qua.
- Con số 1514 chỉ cho chúng ta một tác phẩm rất cụ thể của Durer, - Langdon nói trong lúc bước vội vã lên cầu thang. Họ tiến vào một hành lang rộng. Langdon đưa mắt nhìn quanh và trỏ sang trái - Lối này!
Họ lại tiếp tục rảo bước.
Thực tế, Albrecht Durer giấu con số 1514 trong bức Melencolia I, tác phẩm nghệ thuật bí ẩn nhất của ông, hoàn thành năm 1514. Nó được coi là tác phẩm khai sáng trường phái Phục hưng Bắc Âu.
Peter đã từng cho Katherine xem bức Melencolia I. Trong một cuốn sách cổ về chủ nghĩa thần bí, nhưng cô không thể nhớ ra con số 1514 giấu ở chỗ nào.
- Chắc chị cũng biết. - Langdon nói, giọng đầy hào hứng - bức Melencolia I mô tả sự phấn đấu của con người nhằm hiểu được những Bí mật cổ xưa. Chủ nghĩa thần bí trong Melencolia phức tạp đến nỗi so với nó, nghệ thuật của Leonardo da Vinci cũng trở nên quá lộ liễu.
Ketherine đột ngột dừng phắt lại, quay nhìn Langdon.
- Anh Robert, bức MelencoliaI hiện hữu ngay ở Washington này. Nó được treo tại Phòng trưng bày Quốc gia.
- Vâng - Langdon mỉm cười - và có gì đó mách bảo tôi rằng đây không phải là sự trùng hợp. Giờ này phòng trưng bày đóng cửa rồi, nhưng tôi quen người quản lý và…
- Thôi đi Robert, tôi biết chuyện gì sẽ xảy ra khi anh đến bảo tàng - Katherine đi vượt lên, đến gần một chiếc máy tính đặt trên bàn kê trong góc tường gần đó.
Langdon bước theo, vẻ không vui lắm.
- Hãy làm theo cách đơn giản hơn.
Giáo sư Langdon, người rất sành nghệ thuật, rõ ràng cảm thấy khổ tâm khi nguyên tác đang ở ngay trong gang tấc mà phải sử dụng Internet để xem. Katherine bước ra sau bàn và bật máy tính. Khi máy hoạt động, một vấn đề khác lại nảy sinh.
- Không có biểu tượng tìm kiếm rồi.
- Đây là mạng thư viện nội bộ mà, - Langdon trỏ một biểu tượng ngay trên màn hình nền - Thử cái này xem.
Katherine bấm vào biểu tượng có ghi SƯU TẬP SỐ HOÁ. Máy tính truy cập vào một màn hình mới, và Langdon lại trỏ tiếp.
Katherine bấm vào biểu tượng anh chọn: SƯU TẬP BẢN IN ĐẸP. - Màn hình lại thay đổi.
BẢN IN ĐẸP: TÌM KIẾM.
Gõ cụm "Albrecht Durer" vào xem.
Katherine nhập tên và bấm phím tìm. Chỉ vài giây sau, màn hình bắt đầu hiển thị một loạt ảnh nhỏ, cho thấy nhiều tác phẩm khá gần gũi về phong cách, cùng một kiểu điêu khắc đen trắng phức tạp. Rõ ràng Durer đã thực hiện hàng chục bản khắc tương tự nhau.
Katherine lướt qua danh sách tác phẩm nghệ thuật sắp xếp theo thứ tự chữ cái.
Adam và Eve
Bốn kỵ sĩ thành Apocalypse
Bữa tiệc Ly
Jesus chịu nạn
Phản Chúa
Nhìn những tiêu đề đầy tính chất Thiên Chúa giáo, Katherine nhớ ra rằng Durer từng thực hành Chủ nghĩa Cơ Đốc thần bí, một sự kết hợp giữa Thiên Chúa giáo sơ khai, thuật giả kim, thiên văn học và khoa học.
Khoa học…
Hình ảnh phòng thí nghiệm ngùn ngụt cháy ập vào tâm trí Katherine. Suốt từ lúc trốn chạy, cô chưa có lấy một phút bình tâm để suy xét từng chi tiết, nhưng lúc này đầu óc cô dồn hết về người trợ lý của mình, Trish. Hy vọng cô ấy thoát nạn.
Langdon đang nói gì đó về tác phẩm Bữa tiệc Ly của Durer, nhưng Katherine nghe rất lơ đễnh. Cô vừa nhìn thấy đường dẫn tới bức tranh Melencolia I Cô bấm chuột, màn hình chuyển sang những thông tin tổng quát.
Melencoha I
Alrecht Durer
(vẽ khắc trên giấy sần)
Bộ sưu tập Rosenwald
Phòng trưng bày Nghệ thuật Quốc gia Washington D.C.
Katherine kéo xuống dưới, một bức hình số hoá với độ phân giải cao hiện ra, phô bày kiệt tác Durer với tất cả vẻ lộng lẫy của nó.
Katherine ngẩn ngơ ngắm tác phẩm, hầu như quên bẵng nó kỳ lạ ra sao.
Langdon cười thông cảm.
- Tôi đã nói mà, nó rất khó hiểu.
Bức Melencolia I diễn tả một nhân vật với đôi cánh lớn đang trong tư thế suy ngẫm, ngồi đằng trước một toà nhà bằng đá, xung quanh là cả đống tạp nham những đồ vật kỳ lạ: chiếc cân đĩa, con chó gầy giơ xương, dụng cụ thợ mộc, đồng hồ cát, vài khối đá góc cạnh, một cái chuông, một tiểu thiên thần, một thanh kiếm và một cái thang.
Katherine mang máng nhớ ra Peter đã từng nói với cô rằng nhân vật có cánh là thể hiện cho "con người thiên tài" - một nhà tư tưởng vĩ đại tay chống cằm, vẻ rất phiền muộn vì không thể đạt tới sự khai sáng. Xung quanh thiên tài là tất cả những biểu tượng cho khả năng hiểu biết: nào là khoa học, toán học, triết học, tự nhiên, hình học, và thậm trí là nghề mộc… nhưng vẫn không thể leo lên chiếc thang để đạt tới sự khai sáng đích thực. Thậm chí con người thiên tài cũng gặp khó khăn trong việc lĩnh hội những Bí mật cổ xưa.
- Về mặt biểu tượng, tác phẩm này biểu hiện sự nỗ lực bất thành của nhân loại trong việc biến đổi tri thức con người thành sức mạnh thần thánh. Theo thuật ngữ giả kim thì nó thể hiện sự bất lực của chúng ta trong việc biến chì thành vàng - Langdon lên tiếng.
- Không phải là một thông điệp mang tính động viên - Katherine tán thành. Cô vẫn chưa nhìn thấy con số 1514 mà Langdon nói đến - Vậy thì nó giúp gì cho ta chứ?
- Trật tự trong hỗn loạn, - Langdon nhách miệng cười - Đúng như anh trai chị đã nói.
Anh thò tay vào túi, rút ra ma trận chữ cái sao chép từ bức mật mã Tam điểm.
- Hiện thời thì sơ đồ này vô nghĩa - Anh trải tờ giấy ra bàn.
Katherine chăm chú nhìn sơ đồ. Tuyệt nhiên không thấy ý nghĩa gì.
- Nhưng Durer sẽ thay đổi nó.
- Bằng cách nào?
- Bằng nghệ thuật giả kim dưới dạng ngôn ngữ - Langdon trỏ lên màn hình máy tính - Hãy quan sát thật kỹ nhé. Trong kiệt tác này có ẩn giấu một thứ giúp cho 16 chữ cái của chúng ta trở nên ý nghĩa - Anh chờ đợi - Chị đã nhìn ra chưa? Hãy tìm con số 1514 đi.
Katherine chẳng mảy may hứng thú với trò chơi lớp học.
- Tôi không thấy gì cả… quả cầu, cái thang, con dao, khối đá nhiều cạnh, cái cân? Tôi chào thua.
- Nhìn này! Ở phần nền ấy. Khắc trên toà nhà sau lưng thiên thần. Bên dưới quả chuông. Durer đã đục một hình vuông đầy những con số.
Giờ thì Katherine đã nhìn thấy hình vuông gồm nhiều con số, trong đó có số 1514.
- Katherine, hình vuông đó chính là chìa khoá để giải mã kim tự tháp đấy!
Cô nhìn anh đầy kinh ngạc.
- Đây không phải là hình vuông thông thường - Langdon cười rất tươi - Thưa cô Solomon, đó là một ma phương.
