Chương : 13
Ở giữa tấm chiếu cói, anh chàng họa sỹ cẩn thận đặt chai nước trái cây mà anh vừa lấy từ máy làm lạnh trong chiếc Jeep của mình ra. Ông hành khất đã cảnh báo anh từ tối hôm trước là chớ có mà đến tay không. Ông ấy cũng bảo anh hãy chờ cho đến khi nào công viên vắng người để không xua đuổi những mối khách tiềm năng qua lại trong công viên.
“Ông có nhận thêm một vị khách nữa...”
“Chỗ này của tôi luôn chào đón tất cả những người không muốn biết quá nhiều.”
“Được rồi, được rồi. Tối nay tôi sẽ không hỏi ông nhiều đâu. Nhưng tôi muốn biết là làm sao ông biết cô ấy sẽ đi dạo vào hôm nay. Ông có dùng đến cái cách xem số mệnh không đấy? Mà này, tôi nói trước là tôi không có 9 Reais đâu đấy.”
“Ta không tin vào bói toán,” người hành khất bảo. “Người ta cứ muốn nghe về tương lai của mình nên ta nói cho họ vậy thôi. Chứ ta còn biết phải làm gì nữa? Hay là cứ nói với họ ‘Đừng có hỏi tôi, nếu anh còn sống thì anh sẽ biết ngay thôi’ sao?”
“Vậy ý ông là thực ra thì ông không hề biết xem bói?”
“Nói cậu thứ lỗi chứ tôi là một người đàn ông tự trọng mà. Tôi tôn trọng nghề của tôi. Số mệnh - đó chỉ là cái tên của một trò chơi mà thôi. Tro tàn, bình đựng, nước - chúng chỉ là một cái cớ thôi. Cậu chắc phải biết mấy trò mua vui cho quần chúng chứ, mấy thứ giống như người ta vẫn thấy trong phim ảnh ấy. Nghĩ mà xem, mọi thứ cậu nói đều thành sự thực thì họ sẽ không tin đâu nếu không có một que kem rẻ tiền. Giống như tôi đã nói ấy. Xem số mệnh chỉ là một tên gọi. Điều mà tôi làm đó là đọc những biểu hiện trên mặt. Tôi đọc được những gương mặt vì mọi thứ đều được viết trên đó mà.”
“Ý ông là sao?”
“Chúng ta cùng nghĩ nhé. Tôi quan sát cô gái trẻ khi cậu nói chuyện với cô ấy. Cậu biết tôi nhìn thấy gì không? Tôi thấy trên mặt cô ấy thể hiện rõ là cô ấy thích những bức tranh của cậu. Cái kem rẻ tiền, tôi biết là thế nào cô ấy cũng quay lại sớm thôi. Đấy, đó là số mệnh cho cậu đấy.”
“Ông không có ý là việc đi dạo chỉ là một cái cớ để cô ấy gặp tôi đấy chứ?”
Lão hành khất nhún vai.
“Đó là những điều tôi biết về suy nghĩ của quý cô kia. Tôi đâu phải người nhìn thấu hết mọi chuyện đâu. Về nguyên nhân thì tôi không biết. Nhưng tôi biết kết quả. Nhưng thôi, cứ để nó đấy đã và nói cho tôi biết về cậu đi nào. Thì quý cô kia rất xinh đẹp và có nhiều điều hấp dẫn nữa, thế còn cậu thì sao? Nói cho tôi biết cậu là thế nào và không phải thế nào đi. Cậu từ đâu tới và định đi tới đâu? Tôi thấy nét lang bạt trên mặt cậu, có đúng không nhỉ?”
“Đúng thế. Cũng đại loại như vậy đó. Tôi tới từ Paranagua và tôi đang làm việc trên đường quay lại đó, vẽ dọc theo bờ biển. Bức tranh ông nhìn thấy đằng kia đó là bức đầu tiên trong dự án mùa hè của tôi. Thực ra thì theo như kế hoạch, tôi phải hoàn thành nó từ hôm qua và phải cách chỗ đặt bức thứ hai ba mươi dặm, nhưng mà... Mà ông cũng biết phần sau rồi đấy.”
“Bức tranh không muốn được hoàn thiện sau khi cậu trông thấy cô gái trẻ kia chứ gì? Ôi dào ơi, lúc nào cuộc đuổi bắt chẳng ngọt ngào. Nhưng mà đến khi cậu bắt được hoặc bị bắt thì mọi thứ lại chua loét lên đấy. Nhưng mà thế là tốt con trai ạ. Cứ để bức tranh treo ở đó lâu hơn chút nữa.”
Ông lão hành khất dốc hết số tiền cả ngày kiếm được, đựng trong chiếc ca ra chiếu. Ông rót đầy ca với thứ nước trái cây vừa được biếu rồi đặt trước mặt anh chàng họa sỹ. Còn ông thì tu luôn bằng chai.
“Cái Paranagua của cậu ấy, nó có dễ để kiếm ăn không?”
“Tôi không biết. Tôi cũng không thể nói rằng nó là Paranagua ‘của tôi’ được. Đầu tiên thì tôi đến từ Sao Paulo. Tôi học đại học ở Mỹ, nói chính xác ra là ở Boston. Được một thời gian sau đó thì bỏ. Rồi tôi chuyển tới Paranagua sống với một người bạn.”
“Thế mọi người nói sao về việc cậu bỏ học? Tôi có nghe người ta bảo là mấy anh chàng học đại học kiếm được cả đống tiền mà, phải không?”
“Gia đình tôi chẳng bao giờ trông chờ tôi về mặt tài chính cả. Họ tự mình cũng có thể kiếm rất khá rồi. Nhưng họ trông chờ ở tôi nhiều hơn thế. Họ nghĩ tôi có thể trở thành một giám đốc ngân hàng ngon lành hay đại loại như thế. Và vì tôi đã bỏ trường Havard nên họ làm om sòm cả lên. Nhưng chẳng còn cách nào khác cả. Tôi chỉ muốn vẽ mà thôi.”
“Ha-vard hử? Ôi trời, trời ơi! Tôi đã có nghe về cái nơi đó rồi. Tôi cá là cậu đã kể chuyện đó cho quý cô kia.”
“Không.”
Ông lão hành khất nhìn chằm chằm anh họa sỹ một cách lạ lùng:
“Con trai này, có ba sự lựa chọn đây: 1 - Cậu là một thằng ngốc. 2 - Cậu không muốn quyến rũ cô nàng kia. 3 - Cậu là một thằng ngốc. Hãy chọn đi.”
Chàng họa sỹ mỉm cười.
“Cậu muốn gì, con trai? Cậu muốn cô ấy coi cậu như một kẻ thất bại hả? Hay một tên chăn cừu, chăn một đống tranh mà không bán? Hãy nói cho cô ấy biết cậu là ai. Làm sao cô ấy biết được cậu là ai nếu cậu không nói chứ?”
“Tôi không biết. Tôi không chắc là mình có muốn cô ấy nhìn mình khác đi chỉ vì tôi đã học ở Havard hay không. Tôi không muốn cuối cùng lại bị trừng phạt vì mình được người ta yêu vì một điều gì khác chứ không phải là vì chính bản thân mình.”
“Gì cơ?! Ai đang yêu cái gì và đang trừng phạt ai?”
“Nếu mà cô ấy thích tôi vì tôi đã học ở Havard thì tốt hơn là cô ấy đừng thích tôi thì hơn. Vì bản thân tôi không phải là kiến thức của tôi, công việc của tôi hay là đầu óc tôi... và tôi cũng không phải là một phép cộng của tất cả những thứ đó.”
“Vậy cậu biết mình là ai không hả con trai?”
“Vâng. Tôi chỉ... Tôi chỉ là chính tôi mà thôi.”
“Nghe này con trai. Cậu không thấy vẻ thông minh của cô gái đó chút nào à? Cái từ ‘Havard’ ấy sẽ làm thành một điệu nhạc du dương dội vào tai cô ấy. Cứ nói với cô ấy từ ‘Havard’, biết đâu cậu sẽ gặp may.”
Anh chàng họa sỹ lắc đầu.
“Không, làm thế là quá mạo hiểm... Sẽ luôn có ai đó tốt hơn tôi. Nhưng không có ai giống như tôi cả. Ông biết đấy, mỗi người đều có vân tay khác nhau mà. Tôi thích nghĩ rằng chúng ta cũng có một loại vân tay ở sâu trong tâm hồn. Vân tay ấy chúng ta che đi bằng cách đeo những đôi găng tay hợp thời trang...”
“Ôi trời! Cậu bé tội nghiệp lại đang nói về những đôi găng tay kìa...”
“Xin lỗi” - anh chàng họa sỹ vừa nói vừa mỉm cười.
“Vậy, cậu mong đợi gì từ quý cô kia?”
“Tôi không biết. Ông có nghĩ là mai cô ấy sẽ lại tới không?”
“Xin lỗi, con trai. Nói trước tương lai sẽ phải cần phí là 9 reais. Sao ta có thể nói nó miễn phí cho những người không biết họ muốn gì cơ chứ?”
“Tôi nghĩ là ông đúng.”
Sau một thoáng im lặng, anh chàng họa sỹ rốt cục cũng bảo:
“Thôi được. Tôi nghĩ là tôi nên tự làm theo cách của mình.”
“Tùy cậu thôi, con trai ạ. Lần tới mà đến thì nhớ mang chai nước tăng lực nhé. Loại lớn ấy, nếu cậu không phiền.”
Sau khi đã cất hết tranh vào trong xe, chàng họa sỹ liền duỗi tay chân một cách thoải mái trong chiếc ghế, nằm ngắm những vì sao. Ánh trăng viên mãn phản chiếu trên làn nước, làm thành một con đường cứ lớn dần, lớn dần về phía chân trời.
Anh nhìn chăm chú cảnh vật trước mắt, băn khoăn không biết nên làm thế nào để cô gái có gương mặt thiếu ánh sáng của niềm hạnh phúc mà anh đang kiếm tìm kia để ý đến mình.
“Ông có nhận thêm một vị khách nữa...”
“Chỗ này của tôi luôn chào đón tất cả những người không muốn biết quá nhiều.”
“Được rồi, được rồi. Tối nay tôi sẽ không hỏi ông nhiều đâu. Nhưng tôi muốn biết là làm sao ông biết cô ấy sẽ đi dạo vào hôm nay. Ông có dùng đến cái cách xem số mệnh không đấy? Mà này, tôi nói trước là tôi không có 9 Reais đâu đấy.”
“Ta không tin vào bói toán,” người hành khất bảo. “Người ta cứ muốn nghe về tương lai của mình nên ta nói cho họ vậy thôi. Chứ ta còn biết phải làm gì nữa? Hay là cứ nói với họ ‘Đừng có hỏi tôi, nếu anh còn sống thì anh sẽ biết ngay thôi’ sao?”
“Vậy ý ông là thực ra thì ông không hề biết xem bói?”
“Nói cậu thứ lỗi chứ tôi là một người đàn ông tự trọng mà. Tôi tôn trọng nghề của tôi. Số mệnh - đó chỉ là cái tên của một trò chơi mà thôi. Tro tàn, bình đựng, nước - chúng chỉ là một cái cớ thôi. Cậu chắc phải biết mấy trò mua vui cho quần chúng chứ, mấy thứ giống như người ta vẫn thấy trong phim ảnh ấy. Nghĩ mà xem, mọi thứ cậu nói đều thành sự thực thì họ sẽ không tin đâu nếu không có một que kem rẻ tiền. Giống như tôi đã nói ấy. Xem số mệnh chỉ là một tên gọi. Điều mà tôi làm đó là đọc những biểu hiện trên mặt. Tôi đọc được những gương mặt vì mọi thứ đều được viết trên đó mà.”
“Ý ông là sao?”
“Chúng ta cùng nghĩ nhé. Tôi quan sát cô gái trẻ khi cậu nói chuyện với cô ấy. Cậu biết tôi nhìn thấy gì không? Tôi thấy trên mặt cô ấy thể hiện rõ là cô ấy thích những bức tranh của cậu. Cái kem rẻ tiền, tôi biết là thế nào cô ấy cũng quay lại sớm thôi. Đấy, đó là số mệnh cho cậu đấy.”
“Ông không có ý là việc đi dạo chỉ là một cái cớ để cô ấy gặp tôi đấy chứ?”
Lão hành khất nhún vai.
“Đó là những điều tôi biết về suy nghĩ của quý cô kia. Tôi đâu phải người nhìn thấu hết mọi chuyện đâu. Về nguyên nhân thì tôi không biết. Nhưng tôi biết kết quả. Nhưng thôi, cứ để nó đấy đã và nói cho tôi biết về cậu đi nào. Thì quý cô kia rất xinh đẹp và có nhiều điều hấp dẫn nữa, thế còn cậu thì sao? Nói cho tôi biết cậu là thế nào và không phải thế nào đi. Cậu từ đâu tới và định đi tới đâu? Tôi thấy nét lang bạt trên mặt cậu, có đúng không nhỉ?”
“Đúng thế. Cũng đại loại như vậy đó. Tôi tới từ Paranagua và tôi đang làm việc trên đường quay lại đó, vẽ dọc theo bờ biển. Bức tranh ông nhìn thấy đằng kia đó là bức đầu tiên trong dự án mùa hè của tôi. Thực ra thì theo như kế hoạch, tôi phải hoàn thành nó từ hôm qua và phải cách chỗ đặt bức thứ hai ba mươi dặm, nhưng mà... Mà ông cũng biết phần sau rồi đấy.”
“Bức tranh không muốn được hoàn thiện sau khi cậu trông thấy cô gái trẻ kia chứ gì? Ôi dào ơi, lúc nào cuộc đuổi bắt chẳng ngọt ngào. Nhưng mà đến khi cậu bắt được hoặc bị bắt thì mọi thứ lại chua loét lên đấy. Nhưng mà thế là tốt con trai ạ. Cứ để bức tranh treo ở đó lâu hơn chút nữa.”
Ông lão hành khất dốc hết số tiền cả ngày kiếm được, đựng trong chiếc ca ra chiếu. Ông rót đầy ca với thứ nước trái cây vừa được biếu rồi đặt trước mặt anh chàng họa sỹ. Còn ông thì tu luôn bằng chai.
“Cái Paranagua của cậu ấy, nó có dễ để kiếm ăn không?”
“Tôi không biết. Tôi cũng không thể nói rằng nó là Paranagua ‘của tôi’ được. Đầu tiên thì tôi đến từ Sao Paulo. Tôi học đại học ở Mỹ, nói chính xác ra là ở Boston. Được một thời gian sau đó thì bỏ. Rồi tôi chuyển tới Paranagua sống với một người bạn.”
“Thế mọi người nói sao về việc cậu bỏ học? Tôi có nghe người ta bảo là mấy anh chàng học đại học kiếm được cả đống tiền mà, phải không?”
“Gia đình tôi chẳng bao giờ trông chờ tôi về mặt tài chính cả. Họ tự mình cũng có thể kiếm rất khá rồi. Nhưng họ trông chờ ở tôi nhiều hơn thế. Họ nghĩ tôi có thể trở thành một giám đốc ngân hàng ngon lành hay đại loại như thế. Và vì tôi đã bỏ trường Havard nên họ làm om sòm cả lên. Nhưng chẳng còn cách nào khác cả. Tôi chỉ muốn vẽ mà thôi.”
“Ha-vard hử? Ôi trời, trời ơi! Tôi đã có nghe về cái nơi đó rồi. Tôi cá là cậu đã kể chuyện đó cho quý cô kia.”
“Không.”
Ông lão hành khất nhìn chằm chằm anh họa sỹ một cách lạ lùng:
“Con trai này, có ba sự lựa chọn đây: 1 - Cậu là một thằng ngốc. 2 - Cậu không muốn quyến rũ cô nàng kia. 3 - Cậu là một thằng ngốc. Hãy chọn đi.”
Chàng họa sỹ mỉm cười.
“Cậu muốn gì, con trai? Cậu muốn cô ấy coi cậu như một kẻ thất bại hả? Hay một tên chăn cừu, chăn một đống tranh mà không bán? Hãy nói cho cô ấy biết cậu là ai. Làm sao cô ấy biết được cậu là ai nếu cậu không nói chứ?”
“Tôi không biết. Tôi không chắc là mình có muốn cô ấy nhìn mình khác đi chỉ vì tôi đã học ở Havard hay không. Tôi không muốn cuối cùng lại bị trừng phạt vì mình được người ta yêu vì một điều gì khác chứ không phải là vì chính bản thân mình.”
“Gì cơ?! Ai đang yêu cái gì và đang trừng phạt ai?”
“Nếu mà cô ấy thích tôi vì tôi đã học ở Havard thì tốt hơn là cô ấy đừng thích tôi thì hơn. Vì bản thân tôi không phải là kiến thức của tôi, công việc của tôi hay là đầu óc tôi... và tôi cũng không phải là một phép cộng của tất cả những thứ đó.”
“Vậy cậu biết mình là ai không hả con trai?”
“Vâng. Tôi chỉ... Tôi chỉ là chính tôi mà thôi.”
“Nghe này con trai. Cậu không thấy vẻ thông minh của cô gái đó chút nào à? Cái từ ‘Havard’ ấy sẽ làm thành một điệu nhạc du dương dội vào tai cô ấy. Cứ nói với cô ấy từ ‘Havard’, biết đâu cậu sẽ gặp may.”
Anh chàng họa sỹ lắc đầu.
“Không, làm thế là quá mạo hiểm... Sẽ luôn có ai đó tốt hơn tôi. Nhưng không có ai giống như tôi cả. Ông biết đấy, mỗi người đều có vân tay khác nhau mà. Tôi thích nghĩ rằng chúng ta cũng có một loại vân tay ở sâu trong tâm hồn. Vân tay ấy chúng ta che đi bằng cách đeo những đôi găng tay hợp thời trang...”
“Ôi trời! Cậu bé tội nghiệp lại đang nói về những đôi găng tay kìa...”
“Xin lỗi” - anh chàng họa sỹ vừa nói vừa mỉm cười.
“Vậy, cậu mong đợi gì từ quý cô kia?”
“Tôi không biết. Ông có nghĩ là mai cô ấy sẽ lại tới không?”
“Xin lỗi, con trai. Nói trước tương lai sẽ phải cần phí là 9 reais. Sao ta có thể nói nó miễn phí cho những người không biết họ muốn gì cơ chứ?”
“Tôi nghĩ là ông đúng.”
Sau một thoáng im lặng, anh chàng họa sỹ rốt cục cũng bảo:
“Thôi được. Tôi nghĩ là tôi nên tự làm theo cách của mình.”
“Tùy cậu thôi, con trai ạ. Lần tới mà đến thì nhớ mang chai nước tăng lực nhé. Loại lớn ấy, nếu cậu không phiền.”
Sau khi đã cất hết tranh vào trong xe, chàng họa sỹ liền duỗi tay chân một cách thoải mái trong chiếc ghế, nằm ngắm những vì sao. Ánh trăng viên mãn phản chiếu trên làn nước, làm thành một con đường cứ lớn dần, lớn dần về phía chân trời.
Anh nhìn chăm chú cảnh vật trước mắt, băn khoăn không biết nên làm thế nào để cô gái có gương mặt thiếu ánh sáng của niềm hạnh phúc mà anh đang kiếm tìm kia để ý đến mình.
